Wat is het milieueffect van vervoer?

Volgens het CBS is in 2020 22 miljard kilogram CO₂-equivalenten aan broeikasgassen uitgestoten door de Nederlandse transportsector. Dat is 11 procent van de totale broeikasgasuitstoot door de Nederlandse economie. Het algemene wegverkeer was in 2018 verantwoordelijk voor 17 procent van de totale hoeveelheid kooldioxide (CO2) die in Nederland werd uitgestoten, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De totale CO2–uitstoot van het wegverkeer in 2018 lag ruim 2 procent hoger dan een jaar eerder.

Vliegtuig versus auto:

Een langeafstandsvlucht met een vliegtuig stoot per mijl meer CO2 uit dan een reis met de auto met één passagier aan boord. Toch is het vliegtuig nog steeds een van de meest vervuilende vervoerswijzen. Waarom? Het gaat allemaal om de afgelegde afstand:

• Een persoon maakt minder reizen maar reist verder met een vliegtuig dan met de auto. Per reis stoot een vliegtuig, omdat het langere afstanden aflegt, dus meer CO2 uit dan een auto.
• Aan de andere kant, als iemand ervoor kiest een kortere vlucht te nemen, is het resultaat hetzelfde. Vliegtuigen stoten meer CO2 uit per afgelegde kilometer, omdat het vliegtuig tijdens het opstijgen en landen de meeste kerosine verbruikt.

Trein versus auto

Een trein met 8 wagons is ongeveer 200 meter lang. U denkt misschien dat dat veel ruimte inneemt. In werkelijkheid zijn treinen kleiner dan tweebaanswegen en hebben ze een geringere impact op het milieu in termen van landgebruik. Wat is een milieuvriendelijke trein? De meeste treinen op aarde zijn elektrisch, maar hun koolstofvoetafdruk is afhankelijk van de energiemix van een land. Als het land zijn elektriciteit opwekt zonder gebruik te maken van fossiele brandstoffen, zijn treinen koolstofarme vervoerswijzen met een lage uitstoot. Daarom zijn treinen te verkiezen boven auto’s, zelfs als een auto wordt gedeeld. Bovendien is een auto, zelfs met vier passagiers aan boord, nog altijd vervuilender dan een bus of een trein.

Vliegtuig versus trein

Natuurlijk is een vliegtuig qua snelheid sneller dan een trein als de tijd op de luchthaven en de 2 uur voor het instappen niet worden meegerekend.

De gemiddelde hoeveelheid CO2-uitstoot per mijl hangt af van het vervoermiddel, het aantal passagiers en de afgelegde afstand. Niet reizen is natuurlijk geen optie. Toch kunnen we door onze vervoerskeuze te heroverwegen een beter evenwicht vinden tussen milieu, geld, tijd en gezondheid.

Milieuvriendelijk vervoer: goede gewoonten voor het dagelijks leven

Onze reisgewoonten veranderen heeft veel voordelen: minder CO2-uitstoot, minder kosten en zelfs minder stress en vermoeidheid. De tijd is rijp om het gebruik van de verschillende vervoerswijzen te herzien naar gelang van de afgelegde afstand:

• 20 minuten lopen is een redelijke tijd (iets meer dan 1,6 km), aangezien de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) minstens 30 minuten lichaamsbeweging per dag voorstelt;
• Een fietstocht van 30 minuten (ongeveer 9 km) kan voldoende zijn om boodschappen te doen of naar het werk te gaan;
• 2 uur met de trein voor een zakenreis en 4 uur met de trein voor een weekendtrip kostenefficiënter en milieuvriendelijker zijn dan vliegreizen.
• Is het voor u onmogelijk om van uw auto af te komen? Denk er dan eens over na om uw impact op het milieu te beperken door goede gewoonten aan te nemen:
• Autodelen: Bijvoorbeeld met je collega’s op het werk: door auto’s te delen hoef je ze niet aan te schaffen en te onderhouden, en ook geen autoverzekering af te sluiten;
• Efficiënte rijstijl: Ook de rijstijl is van invloed op het brandstofverbruik. Door bepaalde gedragingen te vermijden, zoals te hard rijden of te lege banden, kan het benzineverbruik worden beperkt.

Duurzame vervoersoplossingen: wat brengt de toekomst?

De laatste jaren zijn er naast de traditionele fietsen, skates en skateboards veel nieuwe vormen van vervoer verschenen. Enkele van deze voorbeelden van duurzaam vervoer zijn elektrische scooters, hoverboards, Segways, elektrische fietsen, in wezen het verschijnen van persoonlijke mobiliteitsvoertuigen (PMV). Deze vervoermiddelen zijn in de meeste gevallen nog steeds een milieuvriendelijk alternatief.

1. Elektrische fietsen vervangen steeds vaker de auto voor ritten over middellange afstanden, waardoor de CO2-uitstoot met 100 % daalt, maar ook de kosten. Niettemin wordt nog steeds onderzoek gedaan naar de optimalisering van de batterij, aangezien deze tot nu toe uit lithium-ionen bestaat. Dit materiaal bemoeilijkt namelijk de recycling en beperkt de levensduur van de batterij. Er beginnen alternatieven te komen op basis van natrium-, fluoride- of zink-luchtionen.
2. Elektrische scooters stoten minder CO2 uit dan auto’s, maar meer dan het openbaar vervoer. In veel gevallen vervangt het geen auto’s maar fietsen, lopen, bussen en de metro. Bovendien is het gebruik ervan over het algemeen individueel en heeft het een korte levensduur: tussen anderhalf en drie jaar, of zelfs minder dan een maand wanneer ze worden gehuurd omdat ze niet goed worden onderhouden, in rivieren worden gegooid, enz..
3. Waterstofvoertuigen zijn een nieuwe vorm van vervoer die door steden wordt gepromoot, vooral voor bussen. Zij moeten worden uitgerust met brandstofbatterijen waardoor waterstof in contact komt met zuurstof en elektriciteit wordt opgewekt. Het voertuig stoot dus alleen water uit. De energiebalans van waterstofvoertuigen hangt echter in de eerste plaats af van het soort energie dat wordt gebruikt om de chemische reactie op gang te brengen (fossiele brandstoffen of hernieuwbare energiebronnen)